English below
In tegenstelling tot Isaac Israëls’ vertolkingen van Ghanese militairen die in Nederlands Indië vochten, zie >Pieter Hugo geïnspireerd door Israels<, is bovenstaande soldaat door Johan Coenraad Leich op de oude klassieke manier van het portretteren van een belangrijke man benaderd. De KNIL-militair Jan Kooi (of Kooij) is geportretteerd als held.
Hij staat frontaal in beeld. Al zijn medailles zijn duidelijk zichtbaar.
Hij kijkt glimmend van trots en strijdbaarheid, met gebalde vuist, de kijker aan. Zijn grijsgroene kleding zit hem als gegoten. De man was tijdens de strijd in Atjeh getroffen door tien schoten in zijn lichaam, maar daar is niets van te zien. Tussen 1831 en 1872 wierf het Koninklijk Nederlands-Indisch leger ruim 3000 soldaten op de West-Afrikaanse Goudkust, het tegenwoordige Ghana, en nog een aantal uit het huidige Burkina Faso. De Afrikaanse soldaten golden als dapper en onvermoeibaar, maar ook als driftig, opvliegend en zeer brutaal.
De Nederlanders wilden hun macht uitbreiden naar het gebied Atjeh op Sumatra, want dat was rijk aan pepers en mogelijk ook olie.
De Atjehers wisten echter snel hun leger te moderniseren en sloegen moedig terug na aanvallen van de Nederlanders. De oorlog duurde van 1873 tot 1904. Ongeveer 800 Ghanezen vochten aan Nederlandse zijde tegen de Atjehers.
Jan Kooi viel op door zijn dapperheid. Hij bleek ook de Nederlandse taal volgens het Overveluws Weekblad ‘zuiver te spreken’ en was ‘uiterst beschaafd’. Zijn portret kun je ook ‘uiterst beschaafd’ noemen. Het Weekblad gaat in op zijn heldendaad: ‘Verder mocht het den braven Kooi den 26en April 1879 gelukken, met behulp van den korporaal Blik en den fuselier Jaap, beiden mede Afrikanen, een aanval van den vijand af te weren op een transport van 25 Europeanen en 65 kettinggangers, die belast waren met het halen van pisangboomen.’
De kunstenaar Johan Coenraad Leich staat vooral bekend om de vele voorstellingen van boten die hij heeft geschilderd. Veel van zijn werken bevinden zich in de collecties van maritieme musea. Ook enige historische werken rondom de Oranjes van zijn hand zijn daarin terug te vinden. Het schilderij van Jan Kooi heeft hij mogelijk voor zichzelf gemaakt, want hij schonk het in 1883 aan Museum Bronbeek.
Esther Schreuder in: Black is beautiful Rubens tot Dumas (meer in deze tentoonstellingscatalogus)
Literatuur
Van Kessel, “Dapper maar zeer brutaal, De Afrikaanse soldaten in het Nederlands-Indisch leger” 2002, pp. 142-143, Van Kessel, Zwarte Hollanders Afrikaanse soldaten in Nederlands Indië, 2005; krantenartikelen: Overveluws Weekblad 5 augustus 1882
film op Youtube over hoe de Afrikaanse mannen werden gekocht op slavenmarkten >http://www.youtube.com/watch?v=jdl4ko0Hq3Q<
Voor Dutch Wax (Javaanse batik) aan de Goudkust zie >Javaans-Nederlandse kunstenaar aan de Goudkust <
reacties en vragen zijn welkom contact: estherschreuderwebsite@gmail.com
————————————————————————————————————————
English;
Johan Coenraad Leich 1823 –1890 Portrait of Jan Kooij / Jan Kooi 1882 Oil on canvas, 71 x 54 cm Arnhem, Museum Bronbeek (book cover)
In contrast with Isaac Israels’ interpretation of the Black Knil soldiers, see > Kees Pop by Israels<, Johan Coenraad Leich has taken the classical approach in his depiction of this individual, Jan Kooi (or Kooij), for he has portrayed him as an important man and a hero, viewed from the front, with all his medals clearly displayed, and his right hand tucked into his tunic.
Glowing with pride and martial spirit, Kooi gazes directly at the viewer with clenched fist. His grey-green clothing fits him like a glove. Although he was shot ten times during the conflict in Atjeh, there is no evidence of these wounds.
Between 1831 and 1872 the Koninklijk Nederlands-Indisch leger (Royal Dutch Indian Army or KNIL) recruited more than 3000 soldiers on the Gold Coast in West Africa, now Ghana, and a further number from the region that is presently Burkina Faso. These African soldiers were regarded as brave and tireless, although they also had a reputation for being short tempered, hot-headed and extremely bold.
The Dutch wished to deploy the KNIL to expand their influence into the region of Atjeh on Sumatra, as this was rich in peppers and probably oil as well. However, the people of Atjeh rapidly managed to modernise their army and fought back courageously after Dutch attacks. The war in Atjeh lasted from 1873 to 1904. Around 800 Ghanaians fought for the Dutch against the Atjehers.
1e Battle Samalanga 26 aug 1877. By Jules Garnier (Collection Bronbeek).
Jan Kooi was conspicuous for his bravery. According to the Overveluws Weekblad he was able to ‘speak Dutch purely’ and was ‘exceedingly civilised’. His portrait might also be described as ‘exceedingly civilised’. The Weekblad reported his heroism as follows: ‘Moreover the brave Kooi managed on 26 April 1879, with the aid of corporal Blik and fuselier Jaap, both fellow Africans, to ward off the enemy on a transport of 25 Europeans and 65 chain gangers who were charged with fetching pisang trees.’
The artist Johan Coenraad Leich is principally known for his many scenes of boats. Considerable numbers of his works are in maritime museum collections, along with several history paintings by his hand relating to the house of Orange. It is possible that he decided to paint this portrait of Jan Kooi himself, as he presented the work to Museum Bronbeek in 1883.
Esther Schreuder in Black is Beautiful Rubens to Dumas 2008 (sold out)
Literature
Van Kessel, “Dapper maar zeer brutaal, De Afrikaanse soldaten in het Nederlands-Indisch leger” 2002, pp. 142-143, Van Kessel, Zwarte Hollanders Afrikaanse soldaten in Nederlands Indië, 2005; krantenartikelen: Overveluws Weekblad 5 augustus 1882
Youtube film about family and how these African men were bought by the Dutch on slavemarkets >http://www.youtube.com/watch?v=jdl4ko0Hq3Q<
Also on this site >Dutch-Javanes Batik artist visits the Goldcoast <
About me
In 2008 I was guest curator of the exhibition Black is beautiful. Rubens to Dumas. Important advisors: Elizabeth McGrath (Rubens and colleagues, Warburg institute Image of the Black in Western Art collection), Carl Haarnack (slavery in books), Elmer Kolfin (slavery in prints and paintings) en Adi Martis (contemporary art). Gary Schwartz made his research for The Image of the Black in Western Art available to me.
In 2014 my essay ‘Painted Blacks and Radical Imagery in the Netherlands (1900-1940)’ was published in The Image of the Black in Western Art Volume V (I). (ed. David Bindman, Henry Louis Gates jr.)
In 2017 I published a book about the black servants at the Court of the Royal Van Oranje family. More than a thousand documents have been found about their lives. (only in Dutch)
All photos on this site are not intended for any commercial purpose. I have tried to trace all the rules and rights of all images. As far as I know, these images can be used in this way. If you ar a copyright holder and would like a piece of your work removed or the creditline changed then please do not hesitate to contact me.
estherschreuderwebsite@gmail.com
Esther Schreuder 