Het is nu precies tien jaar geleden dat de tentoonstelling Black is beautiful, Rubens tot Dumas in de Nieuwe Kerk van Amsterdam te zien was. De tentoonstelling heeft destijds heel veel stof doen opwaaien (zie bijvoorbeeld pers).
black-is-beautiful photo Pieter Roozen 
black-is-beautiful (photo Pieter Roozen) 
black-is-beautiful- (photo Pieter Roozen) 
black-is-beautiful- Marlene Dumas photo Pieter Roozen 
black-is-beautiful-(photo Pieter Roozen)
Dat het effect zo groot is geweest kreeg ik pas later in de gaten. Met name door reacties in het buitenland, waar veel mensen de tentoonstelling en catalogus, tot mijn verrassing, kende. Een heel aantal mensen die ik later op conferenties ontmoette, zoals The Black Portraitures conferenties van Harvard/NYU in Parijs en Florence was zelfs speciaal voor de tentoonstelling naar Amsterdam gereisd. Dat was een enorm compliment. En nog steeds wordt ik benaderd door mensen, meestal uit het buitenland, met vragen ten behoeve van hun eigen onderzoek, vorige week nog een verzamelaar, via deze site, uit Zwitserland. Hij bleek een fan, in zijn woorden, van het boek.
Hieronder een paar voorbeelden van de 130 werken (van 1325 tot en met 2008) die te zien waren:
Lees meer over Jan Kooij Hier. Een groot aantal werken die te zien waren, zijn nu een begrip geworden.
Zie meer over Susanne Dumion . Ik schreef dit Jean Jacques Vrij vond meer: hier
Meer over de man van Mostaert hier en na nieuw onderzoek een reactie hierop hier.
Meer over De Ruyter hier.
Meer over de tekening van Troost hier.
Meer over Kees Pop hier en elders.
Over de heilige Mauritius in dit missaal meer hier.
Meer pers over de tentoonstelling hier.
Over dit schilderij van Nola Hatterman meer hier en op de website van Nola Hatterman.
Meer over bovenstaand werk van Donker Duyvis hier.
Meer over de Trommelaars van Rembrandt (naar het leven) hier.
Een van de interessantste ontwikkelingen is dat sinds de tentoonstelling, kunstwerken in musea van titel zijn veranderd. Veel ‘negerportretten of ‘Mulattinnen’ hebben nu de naam van het model gekregen. En er is aandacht gekomen voor attributen als de slavenband, de tulband en de oorbel.
Meer over dit werk van Maarten de Vos hier. Er is nog meer over de drie koningen te vinden op deze site. Bijvoorbeeld hier.
Meer over bovenstaand werk hier.
Meer over Elise Tak en de filmster Thomas Kirby hier.
De tentoonstelling en catalogus hebben onmiskenbaar bijgedragen tot een bewustwordingsproces dat ‘zwarte’ mensen in ieder geval zeven eeuwen aanwezig zijn geweest in Nederlandse en Vlaamse kunst en cultuur uitingen, zowel in negatieve als in positieve zin.
Meer en meer wordt ook duidelijk, door nieuw onderzoek en digitalisering van archieven, dat mensen met een Afrikaanse achtergrond in vroeger tijden niet alleen in de kunst te zien waren, maar ook gewoon in het straatbeeld van Nederlandse steden en dorpen. Zie hiervoor bijvoorbeeld het indrukwekkende onderzoek van Annemiek van der Vegt naar haar voorvader Christiaan van der Vegt. Ze heeft heel veel boven water weten te krijgen. https://www.hoeheettechristiaan.nl/
Voor wie nieuwsgierig is naar de Black is beautiul, Rubens tot Dumas catalogus.
Zowel de Nederlandse als Engelse versie is helaas uitverkocht en niet herdrukt, maar wel in de meeste bibliotheken opgenomen. De Engelstalige versie staat al vanaf het verschijnen voor enorme bedragen te koop op Amazon. Het is blijkbaar een collectors item geworden.
Om het onderzoek openbaar te maken heb ik de Engelstalige en Nederlandstalige teksten uit de BB catalogus van mijn hand op deze site gezet. Ze trekken, naast andere onderwerpen, sinds 2011 een wereldwijd publiek.
Vooral de middeleeuwse thema’s en Albert Eckhout zijn populair. Leuk is te zien dat Eckhout nogal wat bezoekers uit Brazilië trekt. Zie voor Eckhout post hier (Brazil for the Happy few is de Engelse versie).
Best bekeken op deze site dd 29-9-2018. Bovenaan bijna allemaal Black is beautiful, Rubens tot Dumas onderwerpen. Goede tweede: Cupido en Sideron.
Iets minder dan de helft van de bezoekers van deze site komt uit Nederland
Deze pagina vervolgt met een lange lijst met landen met per land het aantal paginabezoeken.
Behalve dat het nu precies tien jaar geleden is dat Black is beautiful, Rubens tot Dumas bij Waanders verscheen en te zien was in de Nieuwe Kerk, is het ook precies een jaar geleden dat de tentoonstelling Afrikaanse bedienden aan het hof, te zien was in het Haags Historisch Museum en mijn boek Cupido en Sideron. Twee Moren aan het hof van Oranje (Balans) gepubliceerd werd.
About me
In 2008 I was guest curator of the exhibition Black is beautiful. Rubens to Dumas. Important advisors: Elizabeth McGrath (Rubens and colleagues, Warburg institute Image of the Black in Western Art collection), Carl Haarnack (slavery in books), Elmer Kolfin (slavery in prints and paintings) en Adi Martis (contemporary art). Gary Schwartz made his research for The Image of the Black in Western Art available to me.
In 2014 my essay ‘Painted Blacks and Radical Imagery in the Netherlands (1900-1940)’ was published in The Image of the Black in Western Art Volume V (I). (ed. David Bindman, Henry Louis Gates jr.)
In 2017 I published a book about the black servants at the Court of the Royal Van Oranje family. More than a thousand documents have been found about their lives. (only in Dutch)
All photos on this site are not intended for any commercial purpose. I have tried to trace all the rules and rights of all images. As far as I know, these images can be used in this way. If you ar a copyright holder and would like a piece of your work removed or the creditline changed then please do not hesitate to contact me.
estherschreuderwebsite@gmail.com
Esther Schreuder 