Hoe DAAD, een schilderij van Karel Appel, wordt geïnspecteerd.
Vandaag (juni 2014) een bijzondere dag in het Cobra museum.
Een van de eigenaren van het schilderij Door een DAAD aan het daglicht getreden om zijn schoonheid te tonen van Karel Appel bespreekt de consolidatie van het werk met restaurator Marjan de Visser. Zij heeft het meer dan 2 x 2 meter grote schilderij de laatste weken onder handen genomen. Met een goed resultaat.
Het werk is door Karel Appel tijdens de opnamen voor de film De werkelijkheid van Karel Appel van Jan Vrijman gemaakt. Zoals Pollock en Picasso al schilderend door een glas werden gefilmd, zo filmde Jan Vrijman, Karel Appel door een doek.
Appel liet zich op de dag dat dit werk tot stand kwam inspireren door het grote nieuws van die dag. Op het schilderij DAAD is het portret van een moordenaar te zien wiens mooie hoofd (knappe jongen van keurige familie in Baarn) die ochtend in de krant stond. Appel was onder de indruk van deze mooie wrede en jonge moordenaar die door zijn vlucht uit de gevangenis de landelijke kranten haalde (de Baarnse moord is inmiddels verfilm).
Appel verwerkte dit spectaculaire ochtend nieuws in een aanval met verf op dit doek. Die aanval werd gefilmd en is van doorslaggevend belang voor de film geweest. Het lijkt alsof de kijker direct wordt aangevallen door Appel. De kijker wordt het doek en zonder het te weten de geportretteerde mooie wrede jonge moordenaar.
De werkelijkheid van Karel Appel van Jan Vrijman werd in Nederland afgebrand in 1962, maar won een gouden beer in Berlijn. De tekst op het doek verwijst aan de ene kant naar de moordenaar, aan de andere kant naar Appels werkmethode.
De DAAD, in plaats van het woord, is een van de belangrijke doelen van de Cobra beweging geweest.
De bruikleen loopt in 2014 af en het schilderij gaat terug naar de eigenaren. Het is nu te zien in het Ambassade Hotel in Amsterdam.
Jan Vrijman kreeg dit werk in 1961 van Karel Appel cadeau. De mond is het gat waar het oog van de camera zat. Appel valt dit doek aan en hiermee ook direct de kijker. De kijker wordt dit doek. De film is inmiddels een nationaal export product van Nederland geworden. En Karel Appel werd hierdoor internationaal beroemd als een schilderende barbaar.
Jan Vrijman is zowel door deze film en de stukken die hij over Appel schreef met uitspraken als: ‘ Ik rotzooi maar een beetje an‘ heel belangrijk geworden voor de beeldvorming rondom Appel.
Dat imago ging hem later dwars zitten.
Bij de opnamen van De Werkelijkheid van Karel Appel mochten ook Ed van der Elksen en Simon Vinkenoog aanwezig zijn. De één om te fotograferen de ander om te schrijven. Muziek voor de film werd, op speciaal verzoek van Appel, door de jazz legende Dizzy Gillespie gemaakt. Opgezweept door het geheel is Appel zelf ook muziek gaan “componeren’ : Musique Barbare. Dat proces werd weer door Ed van der Elsken gefilmd. Zie http://thesoundofeye.blogspot.nl/2010/06/ed-van-der-elsken-karel-appel-composer.html
Tip: De film De werkelijkheid van Karel Appel is op Youtube te zien. De vele prachtige foto’s van Ed van der Elsken bij het fotomuseum in Rotterdam.
Zie ook de website van Marjan de Visser http://www.restauratieatelier.com/
All photos on this site are not intended for any commercial purpose. I have tried to trace all the rules and rights of all images. As far as I know, these images can be used in this way. If you ar a copyright holder and would like a piece of your work removed or the creditline changed then please do not hesitate to contact me. estherschreuderwebsite@gmail.com
Esther Schreuder 